Eén van de moeilijkste dingen bij presenteren blijkt vaak: hoe beperk je je? Ik krijg vaak vragen als ‘Ja, maar, ik moet toch volledig zijn?’ Of: ‘ Dit moet er echt in, hoe kan ik dat weglaten?’. En toch zeg ik dan: ‘Schrap, kill your darlings.’
Toen ik nog radioreportages voor de Wereldomroep maakte, nam ik altijd te veel op. Expres. Want je wist nooit, wat je nog nodig had. Omgevingsgeluid, zodat de luisteraar wist waar je was. Of je beschreef de plek. En de interviews waren natuurlijk ook lang. Die kortte je in. Soms deed je hoofdpersoon een prachtige uitspraak, maar paste die niet in de rest van je verhaal. Eruit dus. Als ik het zelf niet concludeerde, deed de eindredacteur of een collega het wel.
Zo gaat het ook bij presenteren. Je hebt uiteindelijk maar één boodschap: je wilt mensen inspireren om op een nieuwe manier aan het werk te gaan, ze overtuigen van de waarde van jouw onderzoek of ze verleiden jouw unieke wijn te proeven. Daarvoor wil je het liefst alle argumenten geven die er zijn. Maar dan snijd je je in de vingers. Want als je alles vertelt, vertel je niets.
Hoe beperk je je en vertel je toch wat je moet vertellen? Als je het lastig vindt om iets weg te laten, hanteer dan de regel: ‘Drie is goed.’ Twee is namelijk te weinig en vier is te veel. Drie dingen kunnen mensen nog onthouden, bij meer wordt het lastig. Hoe vaak komen we niet een drievoud van iets tegen. Heden, verleden, toekomst. Geloof, hoop en liefde. Of: Kwik, Kwek en Kwak. Al het goede lijkt in drieën te komen. (…) Het klinkt als een cliché, maar het werkt.
Onlangs was ik op een congres waar één van de sprekers aankondigde: ‘ ik geef u zeven criteria waaraan een succesvol ondernemer voldoet’. En, alsof dat nog niet voldoende was: we kregen daarna nog een lijstje van zeven gewoontes van die ondernemer. Na drie, vier criteria ben je de weg al kwijt, en dan volgen er nog negen of tien.
Voor een presentatie geldt: kies de drie belangrijkste argumenten die jouw verhaal ondersteunen. Zoek daar drie heldere voorbeelden bij. Vat die drie onderdelen samen en je bent weer bij je boodschap. Dan ben je misschien niet volledig, maar je publiek volgt je verhaal. En dat wilde je immers overbrengen.